Jonge bomen krijgen een vochtige start

In diverse straten test de stad Hasselt sinds kort een druppelsysteem uit dat jonge, pas aangeplante bomen stabieler moet doen groeien zonder overmatig watergebruik. Kunststoffen waterzakken worden daarvoor tegen de jonge boompjes bevestigd. Het is een van de vele groene initiatieven die schepen Laurence Libert de voorbije weken opstartte.

Wie denkt dat de stad tussen de houten palen rond nieuwe boomaanplantingen een steviger type vuilniszak uitprobeert, kijkt beter een keer extra. Het systeem zal misschien nooit een schoonheidsprijs winnen, maar in feite gaat het wel om een eenvoudig en efficiënt boomdruppelsysteem, de AquaBag Slow Release watering bag zoals hij voluit heet. Deze kunststof waterzak bevat namelijk zo’n 75 liter proper water die via minuscule druppelgaatjes in de bodem van de zak de grond rondom de stam vochtig houdt – tenminste, zolang de zak gevuld is. Op die manier kunnen de wortels op een veel constantere manier het water opnemen en groeien de bomen steviger en stabieler.

De druppelzak doet er volgens de info op de website van verdeler GreenMax zo’n 6 tot 10 uur over om helemaal leeg te druppelen. Dat betekent dat het water langzaam en diep in de wortelzone van de boom kan doordringen, en de grond niet alleen maar de bovenste centimeters vochtig maakt. Wie het advies van de leverancier opvolgt en de zak een tot twee keer per week vult, geeft de boom een goede start mee.

“Oorspronkelijk komt het product uit Amerika”, antwoordt de Europese leverancier GreenMax op onze vraag hierover. “Hierna is dit druppelsysteem ‘overgewaaid’ naar Europa en werd het opgepikt in de Scandinavische landen en Duitsland.” Nu verkoopt het bedrijf het systeem ook in België en Nederland. Van een twaalftal steden en gemeenten in Nederland weet het bedrijf zeker dat zij de AquaBags ook al gebruiken. In ons land experimenteert ook Oudenaarde al met het systeem. “Hasselt en Oudenaarde lijken me voorlopers in België”, antwoordt Jeroen Pauwels van de Belgische verdeler Luc Pauwels nv op onze vraag. Beide steden kochten intussen al AquaBags aan via zijn bedrijf.

De voorbije maanden stonden de media bol van grote klimaatplannen die in verschillende steden en gemeenten werden voorgesteld. Maar hoe vertaalt zich dat in de praktijk? We vroegen daarom of zij bijvoorbeeld dit soort van waterbesparende technieken als een belangrijkere voorwaarde in hun prijsaanvragen steken. “Vroeger was die problematiek van watertekort niet echt aan de orde”, reageert Jeroen. “Nu gebeurt dat meer en meer in stedelijke gebieden en lange droogteperioden, en wanneer steden of gemeenten veel bomen aanplanten. Er worden ook andere duurzame manieren gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan herbruikbare gietranden.”

Omdat Hasselt dit project rond duurzaam bomen planten in een stedelijke omgeving wilde opstarten, kwam deze vraag wel, vermeldt Jeroen verder nog in zijn reactie. De meeste AquaBags die de stad aankocht zijn trouwens in gebruik in het Kapermolenpark, voegt hij eraan toe.

Oud principe in nieuwe zakken

De AquaBag is geen revolutionair, nieuw systeem, maar een variant van een klassieke bewateringsmanier die professionele tuinaanleggers en groenonderhoudsbedrijven al langer toepassen in nieuwe tuinen. Meestal doen ze dat dan via een druppelslang tussen de nieuwe tuinbeplanting of in cirkels rond bomen.

De grote, dikke boom aan de ingang van de stedelijke bibliotheek in Hasselt kreeg in het verleden bijvoorbeeld zo’n systeem om zijn groei te bevorderen. En ook in de Haspengouwse fruitstreek vind je tal van boomgaarden die met een geautomatiseerde variant van een bedruppelingssysteem zijn uitgerust.

Greenmax heeft met de waterzakken dus een simpele maar efficiënte – en vooral budgetvriendelijke – variant van dat principe in de markt gezet. “Een AquaBag kost bruto 14,95 euro per stuk, exclusief btw. Dat is inderdaad een zeer budgetvriendelijke oplossing”, beaamt het bedrijf. Het grote voordeel ervan? Er is geen dure pompinstallatie noch een ondergronds waterleidingnet voor nodig – lees: geen grote investeringskost en een flink pak werk. De zakken worden eenvoudig aan de stam van de boom (of de palenconstructie errond) bevestigd en met een tuinslang gevuld. In het geval van Hasselt gebeurt dat laatste met watercontainers in de laadbak van de werkvoertuigen, maar een aanhangwagen met een waterciterne zou even goed kunnen dienen.

Straatbomen-participatie

In de Eendrachtlaan in Kiewit stelde schepen van Groenonderhoud Laurence Libert vorige week niet alleen de AquaBags voor, maar ook een lange sliert van nieuwe straatbomen. “Enkele weken geleden rooiden onze eigen diensten de oude bomen in die straat. Deze hadden hun beste tijd gehad”, verklaart ze. “Op elke plek waar ooit een exemplaar stond hebben we nu een nieuwe boom aangeplant. 80 nieuwe Japanse kerselaars sieren nu de straat. “De omwonenden kozen bewust opnieuw voor dezelfde boomsoort”, licht de schepen verder toe. “De Japanse kerselaar is een veelgebruikte laanboom die in het voorjaar mooi roze kleurt.”

Ook in andere straten kregen nieuw aangeplante bomen al zo’n waterzak. In de Japanse Tuin, de Marie-Curiestraat, de Palmstraat en de Windmolenstraat deed de stad hetzelfde. “Daar werden een aantal bomen op leeftijd vervangen door een nieuw exemplaar”, vertelt schepen Libert. Ze wil nu de resultaten van het proefproject afwachten voordat ze het systeem op grotere schaal uitrolt in de hele stad.

Kunststof blijvend herbruiken

Tot slot ook nog dit: GreenMax is er van overtuigd dat kunststof een duurzaam en efficiënte grondstof blijft, bijvoorbeeld voor de waterzakken. Een beetje weggestoken op hun website vinden we hun motivatie om blijvend kunststofproducten aan te bieden, maar dan wel op basis van het ‘Cradle 2 Cradle’-principe. Daarbij recycleert het bedrijf kunststof tot grondstof voor nieuwe producten. GreenMax gaat zelfs zover dat het gebruikte of afgedankte producten gratis gaat ophalen. Zelfs na 100 jaar kan kunststof nog altijd dienen, vindt het bedrijf, en dat kan dan opnieuw voor een heel lange periode. “Het is vele malen schadelijker voor onze wereld als plastic of kunststoffen na gebruik worden weggegooid; dit is werkelijk “eeuwig” zonde!” In hoeverre dit aspect meespeelde bij de keuze van Hasselt, maakte de stad echter niet duidelijk. (ds)