Gaf jij je mening al over de toekomstige bereikbaarheid van de binnenstad? Vandaag en morgen kan je dat nog altijd doen via de website van Stad Hasselt. Het bestuur wil met die input tegen de zomer namelijk “een plan opstellen dat tegelijk de mobiliteit, de bereikbaarheid en de aantrekkelijkheid van de binnenstad zal verhogen. Dat plan brengt de veranderingen op vlak van mobiliteit in kaart, maar beschrijft ook wat we met de vrijgekomen ruimte en kansen gaan doen.”
Het stadscentrum binnen de kleine ring is al jaren grotendeels autoluw, stelt de stad. Denk daarbij vooral aan het voetgangersgebied dat via de zinkpalen op bepaalde momenten alle autoverkeer – behalve degenen met een vergunning – weert. Maar toch is er ruimte voor verbetering, of “slimme optimalisering”, mogelijk. Haal daarvoor gewoon het jaren 1970-gevoel van de Havermarkt voor de geest.
Sinds 8 maart vormen de 18 straten binnen de Groene Boulevard nochtans al één grote fietszone. De stad plaatste namelijk signalisatieborden in vijf extra straten om aan te geven dat “fietsers en voetgangers voortaan het ritme in de binnenstad bepalen”. Al vragen we ons toch af of die borden wel voldoende opvallen in het grote verkeersbordenbos aan elk toegangskruispunt van de binnenstad. Welke bestuurder ziet namelijk meteen dàt ene bijkomende bord dat op een plek waar normale of routineuze verkeersdrukte gecombineerd met andere visuele prikkels zoveel signalen tegelijk naar de hersenen stuurt?
Ter herinnering: de snelheid in een fietsstraat is beperkt tot 30 kilometer per uur. De fietser mag er de volledige breedte van de weg of van zijn rijvak gebruiken. Gemotoriseerd verkeer mag de fietser niet voorbijsteken. En ook alle gewone voorrangsregels zoals voorrang van rechts gelden in een fietsstraat net als op alle andere wegen.
“De wandelaar en de fietser krijgen een prominente plaats maar ook gemotoriseerd verkeer heeft nog een plaats in die ambitie”, verduidelijkt de stad de toekomstige ambitie. “We zijn ervan overtuigd dat we met de juiste ruimtelijke ingrepen, slimme technologieën, een verbeterde circulatie, geoptimaliseerde venstertijden en verkeersregimes, Hasselt weer een stuk aantrekkelijker kunnen maken voor al wie er leeft, werkt, onderneemt of de stad bezoekt.”
De online mobiliteitsbevraging die nog gaande is tot en met morgen, 16 april, moet de noden en wensen van de inwoners in kaart brengen als opstap naar een verdere dialoog in een ruimer participatietraject. Onthoud daarbij zeker dat àlle meningen tellen, en dat er geen juiste of foute antwoorden zijn op de voorgelegde vragen.
Met een goed jaar vertraging zet de stad nu dus toch zijn schouders hieronder, want schepen van Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit Marc Schepers sprak hier al over in het najaar van 2019.
Wie nog inspiratie zou nodig hebben over wat er allemaal mogelijk is in een levende binnenstad, vindt die misschien in de onderstaande filmpjes. Het eerste komt van de Amerikaanse organisatie Streetfilms, die over de grote plas ijvert voor leefbare steden en daarvoor heel vaak naar Europese voorbeelden van goede praktijken kijkt. Deze keer maakten ze een reportage over het lang omstreden (en nog altijd, trouwens) circulatieplan van Gent.
The Innovative Way Ghent Removed Cars From The City via STREETFILMS on Vimeo.
In een volgend filmpje brengt de Deense journalist, urban designer en fietsambassadeur Mikael Colville-Andersen misschien enige opheldering over wat hijzelf ‘ruimtelijke arrogantie’ noemt, de ongelijke verdeling van de beschikbare ruimte tussen alle verkeersdeelnemers in een binnenstedelijke omgeving.
Deze man achter het intussen wereldbekende Copenhagenize adviseert steden over de hele wereld omtrent efficiënte stadsmobiliteit en ruimtegebruik. Hij is waarschijnlijk ook de enige urbanist ter wereld die ooit de moeite nam om het sociale gedrag van fietsers in beeld te brengen. Daarvoor bekeek hij dagenlang aan een stuk hoe 106.000 zich gedragen op kruispunten in Kopenhagen en andere grote wereldsteden.
Gelukkig denkt Colville-Andersen ook aan automobilisten die kunnen vasthouden aan hun honderd jaar oude traditie van wat hij ‘vervoersdictatuur’ noemt. Zij kunnen via hun dagelijks gedrag ten opzichte van voetgangers en fietsers ervoor zorgen dat deze positie niet in het gedrang komt, stelt hij in het volgende sarcastische filmpje…
Intussen, in Hasselt…
Einde februari haalde het Hasseltse stadsbestuur trouwens de zes mobiele ecosystemen weg van de Havermarkt. Dat gebeurde in aanloop naar het nieuwe parkeerbeleid dat vanaf 19 april – volgende week dus – van kracht wordt. Schepen van Mobiliteit Marc Schepers wil namelijk parkeerplaatsen in de binnenstad, onder andere op de Havermarkt, omvormen tot ‘Shop&Run’-plekken. Dat zijn gratis parkeerplekken voor heel beperkte duur die de lokale handelaars moeten ondersteunen om gemakkelijker parkeercomfort-aan-de-stoep te garanderen aan hun klanten.
Schepers testte dit al uit tijdens dit proefproject met de grote zwarte plantenbakken. Verder wil hij minder verkeer in de diverse straten rond die Havermarkt door ze op bepaalde plekken weg te halen of anders te laten circuleren. “Tegen 2024 moet dit nog duidelijker geaccentueerd worden wanneer de Havermarkt op dezelfde manier als de Grote Markt aangelegd wordt”, zei hij toen tegen HBVL. “Dan zullen we ook de rijweg versmallen, zodat er ruimte komt voor terrasjes en extra groen.”
Het project met de mobiele ecosystemen duurde minder lang dan oorspronkelijk voorzien, maar leverde wel een interessante conclusie op, zo vertelde schepen van Groen Joost Venken ons intussen. “Iedereen wil groen in zijn buurt, maar niet voor zijn deur. Dat is begrijpelijk, maar tegelijk ook jammer. Die houding maakt dat je moeilijk vooruit geraakt met groen in de binnenstad. Opvallend genoeg was de Havermarkt wel de plek die het meeste debat opleverde in vergelijking met de andere locaties van de mobiele ecosystemen. Op de meeste plaatsen was er zelfs geen debat, daar zijn mensen blij dat ze groen in hun buurt krijgen. Ik durf nog geen vaste conclusies trekken uit alle opmerkingen rondom de Havermarkt. Het toont in elk geval dat dit een complex debat is. Dat heeft ook een stuk te maken met hoe je naar de wereld kijkt.”
“De ruimte in de binnenstad is gewoon beperkt. Plaats maken voor groen wil daarom zeggen dat iets anders verdwijnt. Tijdens het proefproject hadden we trouwens al een aantal Shop&Run-parkeerplekken gecreëerd, ter compensatie van de zes plekken die we met die containers innamen. De handelaars hebben er sowieso niks aan als mensen de hele dag voor hun deur komen parkeren.”
De dagen dat we met zijn allen de binnenstad vooral door de voorruit van onze auto bekeken, zijn alleszins voorbij. De nieuwe ideeën die stilaan vorm krijgen, draaien allemaal rond het beleven van het centrum, en zelfs meer nog, rond het actief eraan deelnemen. Puzzelstukken die al tijdens de voorgaande bestuursperioden met de nodige voorzichtigheid – en kritiek – gelegd werden, gaan telkens beter in elkaar passen. De volledige puzzel kan echter pas ingekaderd worden als de meerderheid van de Hasselaren meegaan in deze gedachtenomslag en die stukjes aan elkaar gelijmd houden. (ds)
