Via parkranger Sam Polders wil de stad Hasselt efficiënter kunnen ingrijpen in al haar wijk- en buurtparken. De mosterd voor zijn uitgebreide takenpakket haalde de groendienst in Nederland. Het doel van de parkranger is drieledig: het parkgebruik stimuleren, de inwoners informeren over groenbeheer en de algemene leefbaarheid op lange termijn verhogen via kwalitatief groen.
Tijdens een persmoment wordt Sam voorgesteld en zijn takenpakket toegelicht. Maar misschien is het symbolisch voor zijn werkwijze en persoonlijkheid dat hij tijdens dit ‘moment de gloire’ helemaal opzij aan tafel plaatsneemt, niet in het midden.
Sam is al enkele weken in dienst bij de stad als ‘missing link’ tussen de groendienst, die zo’n 100 parkjes in de stad beheert, en de parkgebruikers. Heel die tijd heeft hij echter niet stilgezeten, maar een planmatige aanpak bedacht. “Ik ben begonnen met een droge bespreking met mijn collega’s over wat we al weten over alle parken”, begint hij. “Die informatie is op een kaart van Hasselt aangebracht. Al die parkjes ga ik nu apart bekijken en analyseren. Dat is natuurlijk een heel werk, dus in het begin hebben we ons toegespitst op de grotere parken.”
Gerichte aanpak
“Van de wijkparken zoals Beukenhof, Prinsenhof, Wijngaertsveld of Kloosterlaan (in de buitengebieden), heb ik al SWOTs gemaakt. Ik kijk naar de sterke punten die aanwezig zijn, de zwakke punten, welke kansen en mogelijkheden er zijn voor verbetering en welke bedreigingen op korte en op lange termijn. Die laatste proberen we zo veel mogelijk te minimaliseren zodat de effecten op het park zo klein mogelijk zijn.”
“Ik doe dit samen met mijn collega Geert Vandekerkhof (groenambtenaar). Zo komen we tot initiatieven die we willen uitwerken op korte termijn, maar ook zaken die we op langere termijn willen bereiken.” Een vijver vrijmaken van riet of oude bomen extra beschermen met extra omheining zijn zaken die de stad de komende maanden al wil uitvoeren. “Een beheersplan uitwerken bijvoorbeeld vraagt echter langere tijd. We kijken daarbij echt naar de lange termijn, een periode van zelfs 20 tot 25 jaar. Dus we proberen een soort van onderhoud uit te werken dat we doorheen alle parken van Hasselt gaan vastleggen om zo tot uniformiteit te komen.” Om opnieuw de oude bomen als voorbeeld te nemen: nu al worden geschikte ‘jonge’ vervangers voor de huidige veteraanbomen aangeduid, die door aangepast beheer en onderhoud kunnen uitgroeien tot de toekomstige oudjes in een park.
Eerste vaststellingen
“Wat me tijdens mijn rondgang opviel, is dat in de Hasseltse parken heel wat verschillende soorten banken en vuilnisbakken staan”, gaat Sam verder. “Dit doordat bepaalde types uit productie gingen of er al eens iets werd gerecupereerd van op andere locaties binnen de stad. Graag zou ik per park in eerste instantie de nood aan vuilnisbakken en banken opnieuw in kaart willen brengen. Zo kunnen we misschien plaatselijke zwerfvuilproblemen terugdringen. Al het nieuwe meubilair zal bovendien ook van éénzelfde type zijn, liefst met een natuurlijk karakter. Op termijn moeten ook verouderde vuilnisbakken en banken door dat type vervangen worden. Op die manier vergemakkelijken we het onderhoud doordat we het aantal wisselstukken beperken.”
Praten en oplossen
“Tenslotte is het de bedoeling dat ik een aanspreekpunt vorm, met als doel het gebruik van het park te verhogen. Bijvoorbeeld, waarom komen mensen niet meer naar het park? Als ze dan naar mij toestappen en uitleggen wat hun stoort – zijn ze misschien bang omdat daar ergens rare figuren lopen of vaak loslopende honden -, dan zijn dat soms kleine dingen die hun effect kunnen hebben. Als ik weet wat het probleem is, dan kunnen we het ook aanpakken. Het is niet de bedoeling dat ik het park naar mijn goesting ga creëren, maar eerder dat we het park gaan afstemmen naar de gebruiker. En dat kan soms verschillen van het centrum t.o.v. het buitengebied.”
“Met die dingen ben ik nu vooral bezig, en ik hoop dat het op korte termijn al zichtbaar wordt. Op lange termijn zal het zeker zijn effect gaan hebben.”
Brede visie
Schepen Valerie Del Re en groenambtenaar Geert Vandekerkhof zijn alleszins gewonnen voor de nieuwe aanpak. “Het grote, strategische doel waarom we dit doen, is algemeen de kwaliteit van het groen goed houden en verbeteren waar nodig”, licht de schepen de nieuwe visie rond parkbeheer en -gebruik toe. “Hasselt is een groeiende stad die aan het verdichten is. Je ziet dat aan het aantal projecten in Hasselt. Dat is alleen maar houdbaar als je een goed openbaar domein hebt. Als je mensen hebt die wat dichter op elkaar wonen – wat nu eenmaal de trend is van verstedelijking in de toekomst -, dan moet je die mensen ruimte geven om te onthaasten en rust te hebben. Daarvoor is dat kwalitatief groen super belangrijk voor de leefbaarheid op lange termijn. Daarom investeren we steeds meer in groen.”
De betrokkenheid en de input van de omwonenden krijgt een belangrijke plaats in de nieuwe aanpak. De stad wil komaf maken met het eenrichtings denken en handelen omtrent groen. “Vaak weten de mensen die vlakbij een park wonen en het park bezoeken iets meer dan wij, wij komen daar hoogstens als stad een paar keer per week langs”, voegt Del Re er nog aan toe. Daarbij heeft ze het zowel over de manier hoe een groen gebied – ongeacht of het een grotere groenzone of een ingesloten postzegelparkje is – gebruikt wordt als over het aanwezige ecosysteem waarvan het beheer niet altijd goed begrepen wordt.
Informeren
Groenambtenaar Geert Vandekerkhof licht dit laatste verder toe aan de hand van een voorbeeld. “Waar we een heel grote behoefte aan hadden, was iemand die de mensen kon uitleggen waar de groendienst mee bezig is. Soms durven wij in een parkje brandnetels in een hoek te laten staan, maar mensen vragen zich dan af waarom we die niet gewoon verwijderen. Diezelfde mensen willen echter graag dat er vlinders in hun park zijn. Welnu, je krijgt geen vlinders zonder rupsen, en rupsen zitten nu eenmaal graag op brandnetels. Dat moet je uitleggen. Dat was in het verleden misschien een tekortkoming. Wij zouden infoborden moeten zetten op de juiste plaatsen waarop staat: ‘Hier laten wij brandnetels staan om vlinders aan te trekken, hier bouwen wij aan een populatie vlinders.’ Het is aan Sam om nu te gaan nakijken waarover de mensen meer informatie willen hebben.”
Nederlands idee
Vandekerkhof geeft toe dat het idee voor zo’n tussenpersoon ontstond tijdens een studiedag in Nederland. “Daar was een spreker uit een Nederlandse gemeente die heel veel indruk heeft gemaakt op ons, vooral hoe hij met de parkgebruikers bezig was. Hij legde alles uit aan de mensen en kwam met nieuwe ideeën en opmerkingen terug naar zijn dienst over dingen die parkbezoekers belangrijk vinden.”
Alle mogelijke opmerkingen en suggesties zijn dus welkom bij Sam Polders. Te weinig vuilbakken in een parkje, zes verschillende soorten banken die ook nog eens op de verkeerde plek staan, achterblijvende hondenpoep, behoud of verzorging van oude bomen of een poel, noem maar op. “Sam is alle parken al langsgegaan voor de plussen en minnen en de mogelijkheden”, besluit Vandekerkhof, “maar ook om de quick wins te zoeken die we met een minimum aan middelen snel kunnen realiseren. Daarvoor moet je dus in het park gaan wandelen, bij de mensen gaan zitten en met hen praten. Wij verwachten ook dat Sam in zijn vrije tijd eens naar een aantal plaatsen gaat. Bijvoorbeeld Park Kapermolen wordt ’s avonds heel druk bezocht, dus ook met die mensen moet gepraat worden.”
Oproep
De parkranger doet tenslotte zelf nog een oproep tot iedereen met een parkje in de buurt. “Tijdens mijn bezoeken kan ik onmogelijk alles opmerken. Omwonenden kennen de problemen en de situatie in hun buurtparkje vaak heel wat beter. Door de grote populariteit van de sociale media worden frustraties er vaak onderling gedeeld, maar de verantwoordelijke wordt niet altijd verwittigd. Door regelmatig in contact te treden met de buurten, hoop ik dat ze in eerste instantie aan mijn mouw trekken.”
Vergeet dus maar alle beelden van een stoere revolverheld te paard die GAS-gewijs ten strijde trekt. Observeren, luisteren en creatief uit de hoek komen vanuit een groen hart, altijd op zoek naar de meerwaarde van groen in een buurt. Die zaken lijken eerder van toepassing op de jonge, ambitieuze kerel die rustig van zijn water drinkt. Praat maar eens met hem. (ds)
Foto’s: archief Bad Republic
