De aankondiging van Politie LRH over controle op fiets-spookrijden langs de Groene Boulevard lokte de voorbije week heel wat reacties uit. Eerder dit jaar kondigden de stad en de politie ook al andere sensibiliseringsacties aan, waarbij in latere fases zou beboet worden. Maar gebeurt dat ook? Een overzicht.
“Sensibilisering, handhaving en evaluatie van de infrastructuur zijn de drie kernbegrippen waarmee stad Hasselt het gebruik van de fietsstraten wil verbeteren”, schreven we begin april over een specifieke campagne die Stad Hasselt toen lanceerde. Het doel was om aan alle gebruikers van de fietsstraten – automobilisten en fietsers – de regels hierrond duidelijk te maken en op relatief korte termijn het gewenste effect te bereiken, namelijk meer fietsbewegingen in en rond de stad in veiliger omstandigheden voor iedereen.
“Sinds juni hebben wij 29 pv’s opgemaakt voor het inhalen van fietsers in een fietsstraat”, antwoordt woordvoerster Dorien Baens van Politie LRH als we cijfers opvragen over deze campagne. “De overtredingen werden vooral vastgesteld op de Kunstlaan. Alle leden van verkeerspolitie hebben aandacht voor de problematiek en doen controles tijdens hun reguliere opdrachten en patrouilles.”
Die drie bovenstaande pijlers komen echter ook terug bij andere campagnes die sindsdien werden opgestart, merken we. Telkens is er eerst een periode van enkele maanden om iedereen spontaan te laten wennen aan de nieuwe omstandigheden, waarbij sommigen een extra woordje uitleg krijgen. Boetes komen er pas vanaf een zogenaamde ‘fase twee’. Als er corrigerende of verbeterende infrastructuurwerken moeten gebeuren, dan zijn die voor ‘fase drie’.
Dus hoe gaat het er aan toe bij die andere opvallende campagnes?
Fietsverbod voetgangerszone
Sinds begin juli geldt zoals bekend ook een fietsverbod doorheen de winkelstraten in de voetgangerszone van de binnenstad. Na de heraanleg van de Kattegatstraat en de verbinding met Quartier Bleu, zal deze zone – en daarmee het lopende verbod – nog verder uitgebreid worden. Die maatregel stuitte eveneens op heel wat verzet.
“Het verbod is nog onvoldoende gekend bij de mensen. Dus daarom eerst informeren en sensibiliseren.”
Dorien Baens, woordvoerster politie LRH
“Hiervoor hebben wij nog geen pv’s opgesteld“, antwoordt Dorien Baens. “Dit gebeurde wel in samenspraak met de stadsdiensten. Het verbod is nog onvoldoende gekend bij de mensen. Dus daarom eerst informeren en sensibiliseren. Hierbinnen kadert dus ook de gemeenschapswacht in de winkelstraat. Er is momenteel nog geen concrete datum vanaf wanneer we effectief gaan beboeten”, verduidelijkt Dorien Baens.
Spookfietsers
Sinds het begin van de voorbije week besteedt politie LRH ook aandacht aan fiets-spookrijders op het fietspad aan de buitenzijde van de Groene Boulevard. Opnieuw stond de stad – en schepen van mobiliteit Marc Schepers in het bijzonder – meteen centraal in de sociale media-schietkraam.
Oppositiepartij PVDA haalde ook meteen een heel scherpe pen boven. “De lijst met onveilige fietspaden, kruispunten en doorsteken is lang. Het stadsbestuur beloofde werk te maken van structurele oplossingen, maar er is bijna niets gebeurd. Nu reageren met boetes gaat de fietsveiligheid niet verbeteren, integendeel”, reageerden de PVDA-raadsleden Karo Stevens en Kim De Witte via een persbericht.
En ook Fietsfront Hasselt haalde stevig uit in de vorm van een lange Twitterdraad met bijhorende foto’s om de fietsonvriendelijkheid op heel wat punten langs de boulevard duidelijk te maken.
“In eerste instantie wilden we inderdaad waarschuwen, maar er zijn wel degelijk controles.”
Dorien Baens, woordvoerster politie LRH
“In eerste instantie wilden we inderdaad waarschuwen, maar er zijn wel degelijk controles”, reageert Dorien Baens. “Al betekent dat niet dat we met 10 agenten op de Groene Boulevard staan ’s morgens… Er zijn deze week (nog) geen boetes uitgeschreven. Er werden wel verschillende fietsers aangesproken.”
Marc Schepers benadrukte in HBVL dat de stad “geen vragende partij is voor de aangekondigde boetes”, net omdat de fietslus aan de binnenzijde van de boulevard niet klaar is. “Dit was een initiatief van ons, niet op vraag van de stadsdiensten”, antwoordt Dorien Baens op onze vraag wie het initiatief nam rond de spookfietscampagne.
Wij stelden over die laatste campagne en naar aanleiding van die felle reacties via mail een aantal vragen aan zowel de schepen als aan de burgemeester. Van geen van beiden kwam er tot vandaag een rechtstreeks antwoord. “Tenzij zaken niet helder zijn in mijn FaceBook-post, denk ik dat daar mijn standpunt te lezen is”, luidde de enige reactie van Marc Schepers na meer dan een week.
“Ik wil graag een hart onder de riem steken van onze stedelijke mobiliteitsdienst en onze dienst wegen”, schrijft hij in dat lange bericht. Daarbij plaatste hij trouwens een grote foto van hemzelf op de fiets, op de fietsboulevard. Een antwoord op de vraag die PVDA stelde in haar persbericht: “Zouden onze burgemeester en schepenen al ooit de Boulevard zijn rond gefietst?”
“Jammer dat sommigen het nodig vinden om kleine werkpunten uit te vergroten en er politiek garen van te spinnen.”
Marc Schepers, schepen van Mobiliteit
“Zij werken zich uit de naad om van Hasselt een echte fietsstad te maken”, gaat Schepers verder. “Jammer dat sommigen het nodig vinden om kleine werkpunten uit te vergroten en er politiek garen van te spinnen. Er wordt immers keihard gewerkt aan een beter Hasselt ook als het om fietsbeleid gaat. De feiten zullen voor zich spreken van zodra de voorbereidingen zich vertalen in resultaten.”
In dezelfde post geeft hij een overzicht van wat er nog allemaal in de pijplijn zit voor de fietsers.
Afwerking fietsboulevard
Over enkele weken starten er werken om weer een stukje van de fietsring te sluiten, lezen we verder in het statement van Marc Schepers. “Voorjaar 2020 is de fietsring op enkele korte missing links na, volledig gesloten”, aldus de schepen.
HBVL vernoemt in dat verband het stuk tussen de Diesterstraat en het Leopoldplein waar volgens Marc Schepers “heel binnenkort” de werken starten.
Het resterende stuk tussen de Kattegatstraat en de Demerstraat komt aan bod tijdens de heraanleg van de kop van de kanaalkom. Ook die werken moeten over enkele weken starten en klaar zijn in het voorjaar van 2020.
En wanneer de Books-toren aan het Dusart helemaal klaar is, kan ook dat stuk worden afgewerkt. Over de planning voor deze twee missing links werd trouwens nooit anders gecommuniceerd. De bouwput voor de ondergrondse verbinding tussen de parkeergarage van het Books-project en de Dusartparking is momenteel weer helemaal dichtgegooid. Daarmee is de laatste drempel voor deze afwerking ook bijna helemaal verdwenen.
Aanpassingen aan fietsstraat-infrastructuur
In zijn Facebookreactie verduidelijkt Marc Schepers verder dat “de vernieuwde technische ontwerpen voor nieuwe fietsstraten Kunstlaan en Spoorwegstraat klaar zijn en eerstdaags aanbesteed worden voor uitvoering.” Daarmee geeft hij aan dat ‘fase drie’ van de eerste campagne rond de fietsstraten niet als los idee op zijn werktafel blijft liggen, maar er ook effectief komt. Specifieke communicatie en details hierover zullen dus ongetwijfeld snel volgen.
In de Spoorwegstraat werden bij de introductie van de fietsstraat, in het najaar van 2018, een paar verkeersremmende maatregelen genomen en de typische rode kleurvakken geïntroduceerd. Die blijken na een jaar onvoldoende om de autodominantie te verminderen. Marc Schepers heeft trouwens altijd benadrukt dat de stad de huidige situatie in de fietsstraten zou evalueren en, indien nodig, de infrastructuur van die straten zou aanpakken om de fietsprioriteit te versterken. Elke weggebruiker moet daarbij meteen kunnen zien wanneer een straat in hoofdzaak dient voor fietsverkeer en auto’s er een tweederangsrol krijgen.
Fietspaden en trage wegen
Verder vernoemt Schepers op Facebook een fietspadenplan waarbij gedurende de hele huidige bestuursperiode geïnvesteerd zal worden in nieuwe fietspaden. “De focus ligt op ontweven en veilig en aangenaam fietsen van, naar en tussen de deelgemeenten”, schrijft hij. Dat plan schuift de huidige meerderheid al sinds het begin van haar bestuursperiode naar voren met de melding “zeer belangrijk”.
Tijdens de voorbije gemeenteraad van einde september kreeg de schepen nog de goedkeuring voor de uitwerking van een tragewegenplan. “Dat is een niet onbelangrijke manier om zich te voet of met de fiets tussen plaatsen te bewegen. Zo vermijden ze de grote wegen, verplaatsen ze zich veilig en ze zitten natuurlijk wat meer in de natuur”, motiveerde hij dat punt.
Alleen moeten die trage wegen eerst correct en zo volledig mogelijk in kaart gebracht worden. De vzw Trage Wegen en het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren mogen dit als externe partners doen voor een bedrag van 139.000 euro exclusief BTW. De stad recupereert wel een stuk van die som via provinciale subsidies.
Als dat plan er eenmaal ligt, dan volgt de verplichte administratieve molen bij eventuele grondoverdrachten, aankopen van kleine percelen of onteigeningen. Dus hoeveel de stad gedurende deze bestuursperiode van dit tragewegenplan zal kunnen realiseren, is momenteel voor iedereen koffiedik kijken. Vooral het administratieve luik kan voor vertraging zorgen. Maar Marc Schepers wil er in elk geval niet bij blijven stilzitten, maakte hij duidelijk aan de raadsleden.
Intussen roept de stad haar inwoners op om mee te werken aan deze inventarisatie. Dat werk is gepland voor het voorjaar van 2020. Wie interesse heeft, mailt zijn naam, voornaam en telefoonnummer naar grondbeleid@hasselt.be.
Autoluwe binnenstad
“De autoluwe binnenstad betekent in één klap de introductie van een fietszone in de binnenstad – ook voor zij die minder gezwind fietsen met of zonder bakfiets -, de beperking van een aantal conflictpunten op de fietsring, en het wegwerken van de kleine missing links“, vermeldt Schepers verder op Facebook. Tijdens de voorbije autoloze zondag stelde hij het najaar van 2020 voorop als startpunt van die autoluwe binnenstad.
Intussen nadert ook een fietsparkeerplan zijn voltooiing. “Investeren in fietsen is ook stevig investeren in comfortabel fietsparkeren voor bewoners en bezoekers”, meent de schepen. Hij voegt eraan toe dat in de parkeergarage Blauwe Boulevard een fietsenstalling zal komen van om en bij 750 fietsen.”
Onthoud tenslotte ook dat Schepers in het begin van 2019 zijn idee over mobipunten voorstelde. Dat zijn plekken waar mensen van het ene vervoersmiddel op het andere kunnen overstappen. De beslissing om de toekomstige Spartacus-eindhalte niet aan het station te organiseren, maar 300 meter verder, lijkt daarom vanuit die invalshoek een hele vreemde keuze. Mocht dit definitief op die manier gerealiseerd worden, dan zal er heel veel creativiteit nodig zijn om het belangrijkste mobipunt van Limburg aantrekkelijk, laat staan gewild, te maken. Tenzij de stad momenteel ergens een hoge hoed vol verrassingen verbergt en nog niet helemaal in haar kaarten laat kijken, natuurlijk.
De vraag van 1 miljoen
Welk budget de stad voor al deze initiatieven gaat voorzien, zal tegen het einde van het jaar duidelijk worden. Kritische mobiliteitsdeskundigen van over de hele wereld zien dat punt, budget, namelijk als de ware graadmeter voor de fiets- of mobiliteitsambities van elke stad.
Marc Schepers probeert voor Hasselt alleszins extra geld te vinden via budgetten van andere bestuursniveaus, zodat niet enkel de stadskas moet opdraaien voor alle aanpassingen en verbeteringen. Dat maakte hij aan het begin van zijn ambt al duidelijk.
“Ik heb er alle vertrouwen in dat de fietsende Hasselaar straks alleen maar enthousiast kan zijn met de resultaten”, besluit Marc Schepers zijn lange Facebookbericht.
Het enige dat die fietsende Hasselaar verwacht, is eigenlijk heel simpel: alle fietsinitiatieven zijn goed, zolang dat éne woordje – “straks” – in de heel nabije toekomst in zo weinig mogelijk zinnen voorkomt. (ds)
