De tunnelknip van de Hefveldstraat

80 minuten waren slechts nodig om een geprefabriceerde tunnel van 600 ton te verplaatsen over een afstand van 30 meter. De schuifoperatie die Infrabel afgelopen weekend uitvoerde, knipte meteen de Hasseltse Hefveldstraat in twee voor het autoverkeer. Vanaf de zomer van 2018 zullen er enkel nog fietsers en voetgangers de sporen kunnen dwarsen via de nieuwe tunnelverbinding.

Wie de werken al volgde vanaf de start, vlak na de voorbij zomervakantie, vroeg zich al af waarvoor twee parallel geplaatste metalen balken dienden. Voor een speciaal schuifinstallatiesysteem, zo bleek dit weekend. Acht verticale zuigers tilden de voorgebouwde tunnel op naar die “glijbaan”. Twee horizontale, hydraulisch aangedreven zuigers zorgden er dan verder voor dat het gevaarte kon schuiven tot zijn eindpunt. Een techniek die eerder al in Vlaanderen was toegepast, maar nog nooit bij Limburgse sporen. Bovendien laat die werkwijze toe om snel en efficiënt overwegen te ondertunnelen zonder grote impact voor de reizigers, verklaarde Infrabel-woordvoerder Frédéric Petit aan TVL.

Uiteraard waren het de talrijke grote machines en kranen die alle aandacht opeisten. Maar toch was er ook een aanzienlijke menselijke factor betrokken bij de werken. Na de passage van de laatste trein op vrijdagavond laat, mocht direct een ploeg van een twaalftal spoorarbeiders de modder en de koude, vochtige nacht trotseren om de werfzone ‘schuifklaar’ te maken: kabels tijdelijk verleggen of loskoppelen, de rails doorslijpen, de spoorbedding verwijderen en dergelijke meer.

Zo zagen we bijvoorbeeld een arbeider die zich in een regisseursstoel installeerde (zo noemden zijn collega’s die toch al lachend) om een dikke kabel van naar schatting vier à vijf centimeter doorsnede en met 48 stroomaders onder handen te nemen. Op een zomerse avond bij een temperatuur van meer dan 15 graden Celsius lijkt dat nog doenbaar, maar midden november stilzitten bij slechts enkele graden boven nul? Misschien ook eens iets om in het achterhoofd te houden vóór de volgende opmerking in hun richting?

De werken verliepen alles bij elkaar veel vlotter dan voorzien. Zelfs de (onverwachte) fundamenten van een oud seinhuisje zorgden nauwelijks voor vertraging. “Het schuiven van de tunnel is perfect verlopen”, meldde Frédéric Petit achteraf in een persmededeling. Op zondag werd alle spoorinfrastructuur weer opgebouwd. Infrabel zal de omgeving van de tunnel en de fietspaden en wegenis nu verder afwerken. De totale investering bedraagt ongeveer 1,4 miljoen euro en komt volledig ten laste van het bedrijf.

Wel viel het op dat er weinig signalisatie ver op voorhand zichtbaar was op de verschillende wegen die naar de overweg leiden. Nochtans is de overweg al afgesloten voor auto’s sinds 6 november jongstleden. Toch moesten nog heel wat automobilisten op het laatste moment omkeren omdat ze verrast leken door de werken en de afgeschafte overweg. Dat was vorige week, voor de plaatsing van de tunnel al zo, en ook op maandagochtend en zelfs later stelden we dit nog geregeld vast. “Het plaatsen van de signalisatie voor de werken werd vooraf afgestemd met de stad Hasselt en ook voor de nieuwe verkeerssituatie wordt dit afgestemd tussen onze technische diensten en die van de stad”, reageert Petit. “Er werd hierover ook gecommuniceerd tijdens de infomarkt in Hasselt op 23 oktober en door middel van infoberichten bij de buurtbewoners vooraf, en ook via de pers.”

Voor alle duidelijkheid: de overweg aan de Hefveldstraat is voortaan enkel nog bruikbaar voor fietsers en voetgangers. Auto’s zullen die sluipweg voortaan niet meer kunnen gebruiken. De overweg wordt zelfs helemaal afgesloten eens de tunnel afgewerkt is, volgens de planning in de zomer van 2018. “De sluiproute door de Tesch-wijk zal hiermee opgelost zijn”, antwoordt Hasselts schepen van Mobiliteit Habib El Ouakili resoluut. De stad zal ook zorgen voor permanente signalisatie om de nieuwe verkeerssituatie aan te duiden, voegt hij eraan toe. Een datum daarvoor gaf hij echter niet.

De plannen voor de tunneloplossing kwamen al in 2012 op tafel, en in 2014 was er nog fel protest van een actiegroep die niet wilde dat hun wijk afgesloten werd van het centrum. Aan de andere kant stoorden de bewoners zich enorm aan de moeilijke en onveilige verkeerssituatie in hun wijk tijdens de ochtend- en avondspits. De stad hoopt dat de knip van de Hefveldstraat aan beide zijden de verkeersrust in de wijk zal terugbrengen omdat enkel bestemmingsverkeer er voortaan nog zin heeft.

Infrabel schafte de overweg af omdat het bedrijf een vermindering van het aantal overwegen in heel België nastreeft in het kader van verkeersveiligheid. Woordvoerder Petit roept alle fietsers en voetgangers die de overweg aan de Hefveldstraat gebruiken tot aan de ingebruikname van de tunnel op om dit te doen zoals het hoort: wachten aan een gesloten slagboom en pas oversteken als alles veilig is. In 2016 waren er in België 45 ongevallen aan de 1751 overwegen waarbij 4 dodelijke slachtoffers en 8 gewonden vielen. Liefst 78 procent van die ongevallen gebeurden in Vlaanderen. Het niet respecteren van de verkeerscode was daarbij telkens de hoofdoorzaak.

Tijdens de nacht van 27 op 28 november zijn er nog werken voorzien om het spoor na te zien met behulp van een werktrein. Dit werd tijdens de infomarkt gecommuniceerd en binnenkort ontvangen de omwonenden nog een infobericht hierover. (ds)